Obgryzanie paznokci, czyli onychofagia, to częsty nawyk u dzieci, szczególnie w wieku 4-12 lat. Może być reakcją na emocje, stres lub po prostu przyzwyczajeniem. Oto główne przyczyny i sposoby radzenia sobie.
– Stres i niepokój to najczęstsze przyczyny. Dzieci obgryzają paznokcie w odpowiedzi na napięcie, np. związane z nową szkołą, kłótniami w rodzinie czy presją rówieśników. To sposób na rozładowanie emocji.
– Naśladowanie otoczenia odgrywa rolę. Jeśli dziecko widzi rodzica lub rodzeństwo obgryzające paznokcie, może przejąć ten nawyk, nie rozumiejąc jego skutków.
– Nuda lub brak zajęcia rąk może prowadzić do obgryzania, szczególnie u dzieci, które mają trudności z koncentracją, np. przy odrabianiu lekcji czy oglądaniu telewizji.
– Problemy sensoryczne, np. w spektrum autyzmu, mogą powodować potrzebę stymulacji, którą dziecko zaspokaja przez obgryzanie. Sucha skóra wokół paznokci lub nierówne krawędzie także mogą kusić.
– Czynniki genetyczne mają znaczenie. Jeśli rodzice mieli ten nawyk w dzieciństwie, dziecko może być bardziej narażone.
Jak pomóc? Nie karz ani nie zawstydzaj dziecka – to może nasilić nawyk. Rozmawiaj o jego uczuciach i pomagaj radzić sobie ze stresem, np. przez rysowanie lub ściskanie piłeczki antystresowej. Utrzymuj paznokcie dziecka krótko obcięte, by zmniejszyć pokusę. Możesz użyć gorzkiego lakieru do paznokci, ale tylko po konsultacji z dzieckiem. Wzmacniaj pozytywne zachowania, chwaląc za dni bez obgryzania. Jeśli nawyk jest intensywny, towarzyszy mu lęk lub inne problemy, skonsultuj się z psychologiem dziecięcym, który może zaproponować terapię behawioralną.
